Brussel is van plan om vanaf 2033 bijzonder zware boetes op te leggen aan woningen die het minst energie-efficiënt zijn. Hoewel de toekomst van het huidige systeem van renovatiepremies misschien twijfelachtig is, die van de renovatieplicht lijkt duidelijk.
Tegenwoordig moet elke eigenaar die zijn eigendom wil verkopen of verhuren een EPC- certificaat hebben, dat de energieprestaties van de woning aangeeft (de schaal van classificatie gaat van A (zeer energiezuinig) tot G (zeer energieverspillend)).
Binnen 5 jaar na de uitvoering van het besluit van 7 maart 2024 - een datum die nog onzeker is en afhangt van de volgende regionale regering die momenteel wordt gevormd - moeten eigenaars echter automatisch een dergelijk certificaat hebben, zelfs als er ze geen verkoop- of verhuurplannen hebben. De label wordt automatisch doorgestuurd naar de autoriteiten, die zo een overzicht krijgen van de toestand van de Brusselse woningvoorraad. Wat is de bedoeling ervan?
Hoewel de aanpassing aan de normen royaal is ondersteund door een breed scala aan tamelijk voordelige premies (zie ons artikel over de RENOLUTION-premies), bijzonder zware boetes (waarvan de opbrengst wordt gestort in het Energiefonds dat deze premies financiert) zijn gepland vanaf 2033.
Let op!
RENOLUTION-premies in Brussel werden vroegtijdig stopgezet op 15 augustus omdat het budget uitgeput is. Na deze verontwaardiging oproepende beslissing heeft de regering uiteindelijk besloten om de uitbetaling van de premies te handhaven voor alle dossiers waarvoor de slotfactuur vóór 31 december 2024 is betaald.
Wat brengt de toekomst? Zal er een gelijkwaardig systeem worden ingevoerd? De volgende Brusselse regering zal die beslissing moeten nemen.
Verzachtende omstandigheden
Er moet echter worden opgemerkt dat deze boetes bevrijdend zullen zijn (d.w.z. het zijn eenmalige boetes die niet elk jaar verschuldigd zijn) en aan het oordeel van de administratie overgelaten worden als de eigenaar kan aantonen dat er sprake is van verzachtende omstandigheden.
Bijvoorbeeld:
- Lopend geschil dat de eigenaar verhindert om renovaties uit te voeren
- Weigering van financiering van de werken door banken
- Weigering door de mede-eigendom van de door de eigenaar voorgestelde werken: in dit geval kan de boete van de eigenaar worden beperkt of zelfs geschrapt, maar de mede-eigendom kan worden vervolgd.
- Enzovoort.
Twee deadlines, waarvan er één zeker is: 2033
Om te begrijpen hoe deze boetes worden berekend, moet je het exacte energieverbruik van je woning kennen, uitgedrukt in kWh/m2/jaar.
De labels van A tot G op het EPC-certificaat zijn gewoon verbruiksbereiken onderverdeeld in categorieën (zie bovenstaande tabel). En dezelfde score zou verschillende boetes kunnen opleveren, afhankelijk van het precieze verschil in verbruik.
De wetgever heeft er ook voor gezorgd dat het exacte verbruik voortaan op alle EPC-certificaten wordt vermeld.
Dan zijn er twee deadlines: 2033, wat een zekere datum is, en 10 jaar na de uitvoeringsbesluiten van de ordonnantie, wat ons tot 2045 (e) zou kunnen brengen.
Tot slot wordt verwacht dat de boetes die voortvloeien uit deze twee termijnen niet cumulatief zijn als ze worden opgelegd voor dezelfde overtreding.
Tienduizenden euro’s aan boetes
De werkelijke boete wordt berekend op basis van een tarief van 2,50 € per verschil van 1 kWh/m2/jaar (te vermenigvuldigen met de oppervlakte van de woning) op het primaire energieverbruik (PEV) en, om dezelfde energieoverschrijding niet twee keer te beboeten, mag de boete niet hoger zijn dan 125 kWh/m2/jaar.
Ziet u door het bos de bomen niet meer? Geen zorgen, wij ook niet. Hier zijn een paar voorbeelden om die boetes beter te begrijpen.
- Een flat van 85 m2 heeft een prestatie van 276 kWh/m2/jaar (label F)
Als er niets wordt gedaan om die cijfers te verbeteren, kan de eigenaar een boete krijgen:
• 212,50 euro in 2033 (verschil van 1 kWh/m2/jaar (276 - 275) X 2,5 X 85 m2)
• 26.562,50 euro in 2045 (e) (275 - 150) X 2,5 X 85 m2)
• Voor een totaal van 26.775 euro (*in plaats van 26.987,50 euro zonder plafonneringsmechanisme van de boetes)
- Een flat van 85 m2 heeft een prestatie van 500 kWh/m2/jaar (label G)
De eigenaar kan een boeten krijgen tot:
• 26.562,50 euro in 2033 (het maximale verschil van 125 kWh/m2/jaar is van toepassing) • 26.562,50 in 2045 (e)
• Voor een totaal van 53.125 euro (*in plaats van 122.187,50 euro zonder plafonnering)
- Een 2-gevelwoning van 210 m2 kan een totale boete krijgen die ligt tussen:
• 525 euro (verschil van 1 kWh/m2/jaar) en
• 65.625 euro (maximaal verschil van 125 kWh/m2/jaar)
- Een villa van 300 m2 kan een totale boete krijgen die ligt tussen:
• 750 euro (verschil van 1 kWh/m2/jaar) en
• 93.750 euro (maximaal verschil van 125 kWh/m2/jaar)
Een Vlaams EPC is (nog) geen Waals EPC, noch een Brussels EPC!
Het EPC-certificaat heeft de afgelopen jaren zwaar kritiek gekregen, onder andere omdat de resultaten ervan voor dezelfde feitelijke prestatie kunnen afhangen... van de keurder en de Regio waarin het onroerend goed zich bevindt!
Het lijkt duidelijk dat een harmonisatie van de criteria die door keurders worden gebruikt en door de drie gewesten worden aangenomen wenselijk is. Nog een dossier op de regeringstafel.